Ruda Śląska: Kolejny projekt historyczny w przygotowaniu. Poszukiwane archiwalne materiały!

- Planowany projekt w swym założeniu poświęcony ma być dokumentacji pamiątek oraz relacji mieszkańców związanych z okresem od drugiej wojny światowej do pierwszych lat Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej – wyjaśnia prof. dr hab. Zygmunt Woźniczka, przewodniczący Komisji Historii Śląska Polskiej Akademii Umiejętności. - To trudny czas dla mieszkańców Górnego Śląska, gdyż wiąże się z burzliwą historią tego regionu, która prowadziła często do trudnych wyborów i rodzinnych dramatów. Pamięć o tych czasach jest niezwykle ważna dla zrozumienia sytuacji współczesnych miast, a także regionu – dodaje profesor.

W ramach prac badawczych zbierane będą materialne i niematerialne przedmioty historyczne, związane z codziennym życiem mieszkańców dzisiejszej Rudy Śląskiej. – Przez tego rodzaju działania chcemy zwiększyć aktywność mieszkańców naszego miasta – podkreśla prezydent Grażyna Dziedzic. – W ten sposób zostanie utrwalona ich tożsamość, a wielka historia opowiedziana będzie przez pryzmat indywidualnych przeżyć i wspomnień – komentuje.

Założeniem projektu jest komplementarna dokumentacja oraz zabezpieczenie dziedzictwa historycznego i kulturowego terenów dzisiejszej Rudy Śląskiej. W tym celu przewidziano prowadzenie ewidencji dokumentacji, a także digitalizację pamiątek związanych z materialnym oraz niematerialnym wojennym i powojennym dziedzictwem miasta. - Rejestracji i digitalizacji będą podlegały: zabytki materialne z kolekcji prywatnych mieszkańców, to jest źródła rękopiśmienne, drukowane, ikonograficzne oraz cymelia-pamiątki, a także nagrania relacji osobistych w formie wywiadów – tłumaczy dr Karol Makles z Polskiej Akademii Umiejętności. Materiały będą poddane ocenie i zabezpieczeniu cyfrowemu wybranych obiektów przez pracowników Muzeum Miejskiego w Rudzie Śląskiej oraz wolontariuszy.

Warto dodać, że inicjatywa w swym założeniu ma charakter międzypokoleniowy. Organizatorzy badań zapraszają do udziału w niej zarówno seniorów, jak i młodsze pokolenia. – Prosimy, by zgłaszały się do nas osoby, które chciałyby podzielić się z nami osobistymi wspomnieniami i pamiątkami z tamtych lat – mówi dyrektor muzeum w Rudzie Śląskiej, dr hab. Barbara Nowak. - Cenne będą dla nas również nagrania audio lub video wykonane przez dzieci, bądź wnuków osób, które przeżyły lata II wojny światowej i wczesnego PRL-u. Jeżeli uda nam się zebrać wystarczający materiał, to na jego podstawie powstanie publikacja naukowa z aneksem multimedialnym - zaznacza.
Inicjatorami przedsięwzięcia są prof. Zygmunt Woźniczka i rudzka radna Agnieszka Płaszczyk, przewodnicząca Komisji Kultury Rady Miasta Ruda Śląska. – Ważnym elementem prac badawczych będą rudzkie ślady Tragedii Górnośląskiej. Wydarzenia te z pewnością będą stanowiły odrębny wątek planowanej publikacji. W tym roku obchodzimy 70. rocznicę wydarzeń, które przyczyniły się do cierpienia i śmierci dziesiątek tysięcy Ślązaków, więc moment rozpoczęcia naszych prac jest nieprzypadkowy – deklaruje Agnieszka Płaszczyk.

Inauguracja projektu odbędzie się 9 czerwca 2015 r. /wtorek/ o godz. 17.00 w Muzeum Miejskim im. Maksymiliana Chroboka w Rudzie Śląskiej. W tym dniu prof. dr hab. Zygmunt Woźniczka wygłosi wykład „Tragedia Śląska. 1945 rok – początek czy koniec?”. Po prelekcji odbędzie się spotkanie z osobami zainteresowanymi udziałem w projekcie. Zgłoszenia przyjmowane będą także podczas godzin pracy muzeum. Wtedy też przynosić można pamiątki związane z życiem w okresie II wojny światowej i wczesnego PRL-u na terenach dzisiejszej Rudy Śląskiej.
Z kolei 2 czerwca br. o godz. 10.00 prof. Woźniczka wygłosi w Miejskim Centrum Kultury im. Henryka Bisty w Rudzie Śląskiej okolicznościowy wykład dla uczniów rudzkich szkół ponadgimnazjalnych. Będzie on dotyczył gehenny Ślązaków w latach 1945 – 1948. Po prelekcji zostanie wyświetlony film Adama Turuli „Przemilczana tragedia”. W tym dniu rudzka młodzież zostanie zaproszona do udziału w badaniach historycznych, dotyczących życia ludności na terenach dzisiejszej Rudy Śląskiej w czasach wojennych i powojennych.

- Projekt wpisuje się w Strategię Rozwoju Miasta Ruda Śląska do 2030 roku – podkreśla dr Krzysztof Piecha, naczelnik Wydziału Komunikacji Społecznej i Promocji Miasta. – Dokument ten wskazuje bardzo wyraźnie potrzebę ochrony historycznego i kulturowego dziedzictwa miasta oraz pielęgnowania wartości, określających tożsamość społeczności lokalnej – dodaje.

To już druga tego typu inicjatywa realizowana przez rudzki magistrat w ostatnim czasie. Aktualnie katowicki oddział Telewizji Polskiej we współpracy z miastem realizuje film dokumentalny dotyczący ruchu oporu w czasie II wojny światowej na terenach dzisiejszej Rudy Śląskiej. Premierowa emisja obrazu zaplanowana została jeszcze na czerwiec tego roku.