Najnowsza wystawa fotografii Arkadiusza Goli o śląskiej społeczności romskiej w Pałacu Schoena w Sosnowcu

Najnowsza wystawa Arkadiusza Goli, wybitnego śląskiego fotoreportera, poświęcona jest społeczności górnośląskich Romów. Na zbiór, który pokazany zostanie w czwartek w Pałacu Schoena na wernisażu "INNY [NIE] OBCY", składają się fotografie tworzone od 1991 roku aż do teraz. Tym samym poza samym kontaktem z dziełem artystycznym, odbiorcy wystawy będą mogli spotkać się z dokumentalnym zapisem najnowszej historii górnośląskich Romów, który sięga początku lat 90.

- Pierwsze zdjęcia INNYM[NIE OBCYM] zrobiłem na początku 1991 roku. Wtedy na ulicach polskich miast pojawiło się sporo romskich uchodźców z Rumunii, którzy Polskę traktowali jak tranzyt w podróży do zachodniej Europy, głównie Niemiec. Byłem ich ciekaw. Chciałem wiedzieć, skąd się wzięli, dlaczego wyjechali ze swojego kraju w nieznane. Fotografowałem ich na ulicach, ale to mi nie wystarczało. Chciałem zobaczyć, gdzie mieszkają, jak żyją, kim są - wspomina Arkadiusz Gola.

To się udało. Kolejny akt tej historii nastąpił w domu kultury w Rudzie Śląskiej podczas wieczorku poezji romskiej, gdzie Arkadiusz Gola robiąc zdjęcia dla "Głosu Zabrza i Rudy Śląskiej" poznał jedną z autorek.

- Pod koniec spotkania podeszła do mnie i poprosiła o kilka odbitek dla siebie. Zapisałem jej adres, wywołałem zdjęcia i po kilku dniach zapukałem do jej drzwi. Przyjęła mnie bardzo życzliwie, poczęstowała herbatą. Bardzo się ucieszyła, że dotrzymałem słowa. To tam, po raz pierwszy podniosłem aparat do oka i sfotografowałem polskich Cyganów w ich domu. Wróciłem z odbitkami, wtedy zapytała, czy mógłbym sfotografować ślub w ich rodzinie. Zgodziłem się. Tam poznałem jej braci i dalszych krewnych. Polubiliśmy się, zostałem zaakceptowany - mówi Arkadiusz Gola.

Fotograf szybko zyskał zaufanie konkretnych osób, a z biegiem lat całej społeczności. Przez ponad 30 lat Arkadiusz Gola fotografował Romów w Chorzowie, Siemianowicach Śląskich, Bytomiu, Zabrzu Katowicach czy Tarnowie.

- Fotografowałem dzieci podczas chrztu, później robiłem im zdjęcia, jak się żeniły lub wychodziły za mąż, a teraz jestem zapraszany na chrzciny ich dzieci - tłumaczy Arkadiusz Gola. - Kiedy pokazuję zdjęcia z romskich domów, często pada pytanie, czy się nie boję. Zawsze odpowiadam, że Cygana nie trzeba się bać, tylko go poznać. W moim długoletnim fotografowaniu Górnego Śląska, jest obszar dotyczący społeczności Romów, których spora część mieszka w miastach aglomeracji. Prędzej czy później każdy musi ich spotkać. Pytanie tylko, jak z tego spotkania skorzysta - dodaje.

Wernisaż wystawy fotografii Arkadiusza Goli "INNY [NIE] OBCY" odbędzie się już w najbliższy czwartek, 26 października, o godzinie 18.00 w Pałacu Schoena w Sosnowcu. Zdjęcia z cyklu "INNY [NIE] OBCY" można oglądać do 10 grudnia 2023. Wystawa odbywa się w ramach w ramach XXXII Festiwalu Ars Cameralis, a jej kuratorem jest Marek Zieliński.

- Fotografie Arka Goli są zapisem spotkań w gronie romskich przyjaciół, próbą przeniknięcia rzeczywistości, która odsłania się przed jego oczyma. On rozumie, iż są otoczeni głęboką pamięcią przesuniętą w mglistą senną ciszę. To trudne wyzwanie odczytać mity ich świata, tak często niszczonego ciosami cywilizacji, uderzanego przez wszechmocną historię, brutalną politykę i brak tolerancji. Gola zaczyna więc obserwować proste i banalne czynności dnia codziennego, chwile przymierzanych, a następnie nakładanych ubrań, przedmioty, często o wymiarze magicznym, wypełniające ich mieszkania. Uwiecznia słowa wpadające w jego oczy, chce zrozumieć ich brzmienie i odkryć tajemnicę języka - mówi Michał Zieliński, kurator wystawy.

Arkadiusz Gola – fotograf, kurator wystaw, wykładowca w Instytucie Twórczej Fotografii Uniwersytetu Śląskiego w Opawie. Członek Związku Polskich Artystów Fotografików, ambasador marki FUJIFILM. Autor książek: „Poziom na dwa łamy. Śląska fotografia prasowa w »Trybunie Robotniczej« i »Dzienniku Zachodnim« 1960–1989”, „Ludzie z węgla”, „Stany graniczne”, „Ogrodowa 1”, „Nieznany dworzec” czy „Drogi”. Laureat nagród w najważniejszych krajowych konkursach fotografii prasowej, między innymi Polskiej Fotografii Prasowej, Śląskiej Fotografii Prasowej i Grand Press Photo. Od 1996 roku fotoreporter Dziennika Zachodniego.